Göze kan oturması, tıbbi adıyla “subkonjonktival kanama”, gözdeki küçük damarların hasar görmesi sonucu kanın göz beyazı üzerinde birikmesidir. Gözde ani bir kırmızılık veya kan lekesi olarak kendini gösterir. Çoğunlukla ağrı yapmayan ve görme kaybına yol açmayan bu durum, dışarıdan fark edildiğinde endişe verici görünebilir. Neyse ki, göze kan oturması genellikle ciddi bir sorun değildir ve çoğu zaman kendiliğinden iyileşir. Ancak, bazı durumlarda altta yatan bir sağlık sorununun habercisi olabilir.
Göze Kan Oturması Nedir?
Gözde kan oturması, gözün beyaz kısmını kaplayan ince, şeffaf zar (konjonktiva) altında bulunan kılcal damarların çatlaması sonucu oluşur. Çatlayan damardan sızan kan, gözün beyaz kısmında kırmızı bir alan oluşturur. Bu durum, bir morluk gibi davranır, ancak gözdeki kan pıhtılaşarak yavaş yavaş dağılır ve birkaç hafta içinde kaybolur.
Göze Kan Oturmasının Nedenleri
Göze kan oturması birçok nedene bağlı olarak gelişebilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Gözdeki Küçük Travmalar: Gözde hafif bir darbe, kaşınma veya ovuşturma sonucu kılcal damarlar hasar görebilir ve kanama oluşabilir.
- Ani Basınç Değişiklikleri: Hapşırma, öksürme, ağır kaldırma veya şiddetli kusma gibi ani basınç değişiklikleri, gözdeki kılcal damarların çatlamasına yol açabilir. Bu tür durumlar kısa süreli bir kan basıncı artışına neden olduğu için gözde kan oturmasına yol açabilir.
- Kan İnceltici İlaçlar: Kan sulandırıcı ilaçlar (antikoagülanlar) veya aspirin gibi kanamayı artıran ilaçlar kullanan kişilerde gözde kan oturma riski daha yüksektir. Bu ilaçlar, kılcal damarlardaki kanın pıhtılaşmasını zorlaştırır ve kanamanın daha kolay oluşmasına neden olabilir.
- Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Kontrol altına alınmayan yüksek tansiyon, kılcal damarların daha kolay çatlamasına yol açabilir. Hipertansiyon nedeniyle gözde kan oturması yaşayan kişiler, düzenli olarak tansiyonlarını kontrol ettirmelidir.
- Diyabet: Diyabet, gözdeki küçük damarları etkileyebilir ve damar yapısında zayıflıklara yol açarak kanamayı tetikleyebilir. Diyabet hastalarının göz sağlığını düzenli olarak kontrol ettirmeleri önerilir.
- Kan Hastalıkları: Kanama eğiliminde artışa yol açan bazı kan hastalıkları veya pıhtılaşma bozuklukları, gözde kan oturmasına sebep olabilir. Hemofili gibi kan hastalıkları olan bireylerde gözde kan birikimi riski daha yüksektir.
- Göz Enfeksiyonları veya İltihapları: Gözde enfeksiyon veya iltihap oluştuğunda, kan damarları daha hassas hale gelir ve kolayca kanayabilir.
Göze Kan Oturması Belirtileri Nelerdir?
Göze kan oturmasının en belirgin belirtisi, gözün beyaz kısmında ani ortaya çıkan kırmızı bir leke veya geniş bir kan birikimidir. Bunun dışında göze kan oturması genellikle başka belirti vermez. Aşağıdaki belirtilerle karşılaşılabilir:
- Görme kaybı olmadan göz beyazında kan birikimi
- Gözde rahatsızlık hissi (ağrı nadirdir)
- Hafif batma veya doluluk hissi
Göze kan oturması, genellikle birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak kanama çok geniş bir alanı kaplıyor veya tekrarlıyorsa göz doktoruna başvurulmalıdır.
Göze Kan Oturmasının Tedavisi
Göze kan oturmasının çoğu vakası tedavi gerektirmez ve kanama birkaç hafta içinde kendiliğinden dağılır. Ancak, iyileşme sürecinde bazı önlemler alınabilir:
- Dinlenme ve Göz Koruması: Gözleri ovuşturmak veya kaşımak kanamayı artırabileceğinden, bu tür hareketlerden kaçınılmalıdır.
- Soğuk Kompres: İlk saatlerde göz üzerine soğuk kompres uygulamak, kanamanın yayılmasını engelleyebilir ve rahatlatıcı bir etki sağlayabilir.
- Kan Sulandırıcı İlaçların Değerlendirilmesi: Eğer kan sulandırıcı ilaçlar kullanılıyorsa, gözde kan oturması durumunda doktorunuza danışarak bu ilaçların dozunu gözden geçirmek gerekebilir.
- Yüksek Tansiyonun Kontrolü: Hipertansiyonu olan hastaların tansiyonlarını düzenli kontrol ettirmeleri ve ilaçlarını düzenli kullanmaları önemlidir.
Gözdeki kanama birkaç hafta içinde geçmezse veya ağrı, görme kaybı gibi başka belirtilerle birlikte ortaya çıkarsa, altta yatan başka bir göz hastalığı veya sağlık sorunu olabileceğinden mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalıdır.
Göze Kan Oturmasını Önlemek İçin Öneriler
- Göz Sağlığına Dikkat Edin: Gözleri ovuşturmaktan kaçının ve göz çevresine sert darbelerden koruyun.
- Düzenli Tansiyon Takibi: Hipertansiyonun kontrol altında tutulması, gözde kan oturması riskini azaltabilir.
- Sağlıklı Beslenme: Sağlıklı bir diyet, damar sağlığını korumaya yardımcı olur.
- Gözlük Kullanımı: Gözleri koruyucu gözlük kullanarak travma ve yaralanmalardan koruyabilirsiniz.
Göze kan oturması genellikle ciddi bir durum olmasa da, bazı durumlarda altta yatan sağlık sorunlarının işareti olabilir. Göz sağlığınızı korumak için düzenli göz kontrollerinizi yaptırarak göz doktorunuzla iletişim halinde olmanız, göz sağlığınızı uzun vadede korumanıza yardımcı olur.